Page 28 - Mann Ki Baat Hindi JULY 2022

वपंगमल वेंकय्ा - भारतीय राष्टीय ध्वज

े
क वास्तुकार
Afªf ªf¶f ·ffSX°f kAf¬ffýe IYf
A¸fÈ°f ¸fWXû°Àf½fl AüSX kWXSX §fSX d°fSXÔ¦ffl
Ad·f¹ff³f ¸f³ff SXWXf WX`, WXSX ·ffSX°f½ffÀfe IZY
d»fE SXf¿MÑX ²½fªf IYf ¸fWX°½f IYBÊ ¦fb³ff ¶fPÞX
¦f¹ff WX`Ü ·ffSX°f IZY d»fE CÀfIYf SXf¿MÑXe¹f
²½fªf CÀfIZY ¸fc»¹fûÔ AüSX d½f¨ffSXûÔ IYf
´fid°fd³fd²f°½f IYSX°ff WX`Ü 2 A¦fÀ°f, 1876
¸fmÔ ªf³¸fma δf¦fd»f ½fmÔIY¹¹ff EIY À½f°fÔÂf°ff
Àfm³ff³fe ±fm dªf³WXûÔ³fm ·ffSX°f IYû ¹fWX d½fdVfá ¶fý»f°ff AüSX ªf¶f °fIY d°fSXÔ¦ff SXWXm¦ff,
´fWX¨ff³f ýeÜ ·ffSX°f SXWXm¦ff, ¸fmSXm ³ff³ff δf¦fd»f ªfe IYf
WX¸ffSXe ýcSXýVfʳf MXe¸f ³fm C³fIZY ³ff¸f SXWXm¦ff AüSX ¸fmSXm ´fdSX½ffSX IYf ³ff¸f
³ffd°f¹fûÔ AüSX ³ffd°f³f ¦fû´fe IÈY¿¯ff, ªfe ½fe SXWXm¦ffÜ ¸f`Ô A´f³fe JbVfe IYû Vf¶ýûÔ ¸fmÔ ¶f¹ffh
³fSXdÀf¸WXf, AüSX δf¦f»f ÀfbVfe»ff ýVfSX±f ³fWXeÔ IYSX ÀfIY°ffÜ IZY½f»f ¸f`Ô WXe ³fWXeÔ
Àfm JfÀf ¶ff°f¨fe°f IYeÜ ¶fd»IY WX¸ffSXf ´fcSXf ´fdSX½ffSX, ÀfSXIYfSX,
kkδf¦fd»f ½fmÔIY¹¹ff ¸fmSXm ³ff³ff ±fmÜ ¸fûýe ªfe AüSX dIYVf³f SXmçe ªfe IZY ¶fWXb°f
¸f`Ô IZY½f»f 3 Àff»f IYf ±ff ªf¶f C³fIYf Af·ffSXe W`ÔX,ll ¦fû´fe IYÈ¿¯ff ³fm IYWXfÜ
d³f²f³f WXû ¦f¹ffÜ Af¬ffýe IZY 75 Àff»fûÔ ªfe ½fe ³fSXdÀf¸WXf IYWX°fm WX`Ô,
¸fmÔ dIYÀfe ·fe ³fm°ff ³fm ¸fmSXm ³ff³ff ªfe IZY kkkAfªfÞfýe IYf A¸fÈ°f ¸fWXû°Àf½fl ³fSXm³ýi
¹fû¦fýf³f IYû ¸ff³¹f°ff ³fWXeÔ ýeÜ ´fi²ff³f¸fÔÂfe ¸fûýe IYf ¶fiZ³f¨ffB»OX WX` AüSX C³WXûÔ³fm ÀfWXe
³fSXm³ýi ¸fûýe δf¦fd»f ½fmÔIY¹¹ff IYû ·ffSX°fe¹f Àf¸f¹f ´fSX δf¦fd»f ½fmÔIY¹¹ff IZY ¶ffSXm ¸fmÔ
SXf¿MÑXe¹f ²½fªf IZY ½ffÀ°fbIYfSX IYe ¸ff³¹f°ff ¶ff°f IYeÜ kAfªfÞfýe IYf A¸fÈ°f ¸fWXû°Àf½fl
ým³fm ½ff»fm ´fWX»fm ´fi²ff³f¸fÔÂfe WX`ÔÜ A¶f °fIY IYf ¸fb£¹f CïmV¹f ¹fb½ffAûÔ, WX¸ffSXe ´fePXÞe
dÀf×RÊY WX¸ffSXm ýûÀ°f WXe ªff³f°fm ±fm dIY AüSX Af³fm ½ff»fe ´fedPXÞ¹fûÔ ¸fmÔ ýmVf·fd¢°f
δf¦fd»f ½fmÔIY¹¹ff IYü³f WX`Ô, A¶f ´fcSXf ýmVf IYe ·ff½f³ff ªf¦ff³ff WX`Ü BÀfe °fSXWX, WX¸ffSXm
ªff³f°ff WX`Ü AüSX BÀf ¶ffSX kAf¬ffýe IYf d´fi¹f ´fi²ff³f¸fÔÂfe ³fm ·fe kWXSX §fSX d°fSXÔ¦ffl
A¸fÈ°f ¸fWXû°Àf½fl ´fSX δf¦fd»f ½fmÔIY¹¹ff IYû ¸f³ff³fm IYe ¹fûªf³ff ¶f³ffBÊ WX` - ªfû AQзfb°f
¹ffý IYSX³ff WX¸ffSXm d»fE JbVfe IYe ¶ff°f WX`Ü ¸f`Ô A´f³fm ³ff³ff ªfe ßfe δf¦fd»f ½fmÔIY¹¹ff
WX`Ü ´fWX»fm ´ffNÐX¹f´fbÀ°fIYûÔ ¸fmÔ C³fIZY ³ff¸f IYe 146½feÔ ªf¹fÔ°fe Af¹fûdªf°f IYSX³fm IZY
IYf d¬fIiY WXû°ff ±ff »fmdIY³f ¶ffý ¸fmÔ BÀfm d»fE ÀfSXIYfSX IYû ²f³¹f½ffý ým°ff WXchÜ
WXMXf dý¹ff ¦f¹ffÜ Af³fm ½ff»fe ´fedPXÞ¹fûÔ IYû δf¦f»f ÀfbVfe»ff ýVfSX±f ³fm ·fe Af·ffSX
A´f³fm Bd°fWXfÀf IZY ¶ffSXm ¸fmÔ ´f°ff WXû³ff ½¹f¢°f IYSX°fm WXbE IYWXf, kk¸f`Ô ¶fWXb°f JbVf
¨ffdWXEÜ A¦fSX WX¸f A´f³ff Bd°fWXfÀf ªff³f WXchÜ ¹fWX WX¸ffSXm d»fE EIY ¸fWXf³f Ãf¯f WX`
»fmÔ¦fm °f·fe WX¸f Af¦fm ¶fPXÞ ÀfIY°fm WX`ÔÜ ¸fmSXe AüSX Àf·fe ·ffSX°fe¹fûÔ IZY d»fE EIY ¶fOÞXe
ªff³fIYfSXe IZY A³fbÀffSX ÓfÔOXf IY·fe ³fWXeÔ C´f»fd¶²f WX`Ü ªf¹f dWX³ý!ll

24